การก่อตั้งพระศาสนจักรที่เมืองอันทิโอก

         ¹⁹การเบียดเบียนที่เกิดขึ้นสมัยสเทเฟน ทำให้บรรดาศิษย์กระจัดกระจายไปdและมาถึงแคว้นเฟนีเซีย เกาะไซปรัสและเมืองอันทิโอกe บรรดาศิษย์ประกาศพระวาจาแก่ชาวยิวเท่านั้น ²⁰ในบรรดาคนเหล่านี้ บางคนเป็นชาวไซปรัสและชาวไซรีน เขาไปถึงเมืองอันทิโอก เทศน์สอนชาวกรีกfด้วย ประกาศข่าวดีเรื่องพระเยซูgองค์พระผู้เป็นเจ้า  ²¹พระหัตถ์ขององค์พระผู้เป็นเจ้าอยู่กับเขา คนจำนวนมากเชื่อและกลับใจมาหาองค์พระผู้เป็นเจ้า

        ²²บรรดาศิษย์ในพระศาสนจักรที่กรุงเยรูซาเล็มhรู้ข่าวนี้ จึงส่งบารนาบัสไปยังเมือง     อันทิโอก  ²³เมื่อบารนาบัสมาถึงและเห็นผลแห่งพระหรรษทานของพระเจ้า ก็มีความชื่นชม จึงเตือนiทุกคนให้มีจิตใจซื่อสัตย์มั่นคงต่อองค์พระผู้เป็นเจ้าj  ²⁴บารนาบัสเป็นคนดี เปี่ยมด้วยความเชื่อและพระจิตเจ้า จึงมีผู้คนจำนวนมากเข้ามาเป็นศิษย์ขององค์พระผู้เป็นเจ้า

        ²⁵บารนาบัสเดินทางไปที่เมืองทาร์ซัสเพื่อตามหาเซาโล  ²⁶เมื่อพบแล้ว ก็พามาที่เมือง  อันทิโอก ทั้งสองคนอยู่ร่วมกันในพระศาสนจักรที่นั่นkเป็นเวลาหนึ่งปีเต็ม สั่งสอนคนเป็นจำนวนมาก ที่เมืองอันทิโอกนี้เองบรรดาศิษย์ได้รับชื่อว่า "คริสตชน"l เป็นครั้งแรก

d ข้อ 19 เป็นการเล่าเรื่องต่อจาก 8:1 และ 8:4 แล้วอธิบายว่าการก่อตั้งพระศาสนจักรที่เมืองอันทิโอกเป็นผลจากความตายของสเทเฟน แต่มีเรื่องกิจการของฟิลิป (8:5-40) และกิจการของเปโตร (9:31-11:18) แทรกเข้ามา อย่างไรก็ตาม เรื่องการก่อตั้งพระศาสนจักรที่เมืองอันทิโอกต้องเกิดขึ้นหลังการกลับใจของเปาโล (9:1-30) ซึ่งเป้นเหตุการณ์หลังจากความตายของสเทเฟนเช่นเดียวกัน

e เมืองอันทิโอกที่กล่าวนี้ คือเมืองอันทิโอคริมแม่น้ำโอรอนเตส เป็นเมืองหลวงของแคว้นซีเรียแห่งจักรวรรดิโรมัน เป็นเมืองใหญ่อันดับที่สามของจักรวรรดิ รองจากกรุงโรมและกรุงอเล็กซานเดรีย

f สำเนาโบราณบางฉบับว่า "ชาวยิวที่พูดภาษากรีก" (เทียบ 9:29) คำว่า "ชาวกรีก" มีความหมายตรงข้ามกับคำว่า     "ชาวยิว" (ข้อ 19) หมายถึงทุกคนที่ไม่เข้าสุหนัต

g น่าสังเกตว่าที่นี้ใช้วลี "พระเยซูองค์พระผู้เป็นเจ้า" ไม่ใช้ "พระคริสตเจ้า" เพราะคำว่า "พระคริสตเจ้า" มีความหมายเฉพาะสำหรับชาวยิวที่กำลังรอคอยพระเมสสิยาห์อยู่ เมื่อบรรดาศิษย์เทศน์สอนคนต่างศาสนา (ชาวกรีก) จึงเรียกพระเยซูเจ้าว่า "องค์พระผู้เป็นเจ้า" (ดู 25:26 เชิงอรรถ h)

h พระศาสนจักรแม่ที่กรุงเยรูซาเล็มมีสิทธิ์ควบคุมดูแลพระศาสนจักรในที่อื่น ๆ (ดู 8:14; 11:1 และดู กท 2:2 เชิงอรรถ b)

i "เตือน" เป็นการเล่นคำจากชื่อ "บารนาบัส" ซึ่งแปลว่า "บุตรแห่งการตักเตือน" (4:36)

j สำเนาโบราณบางฉบับว่า "ในองค์พระผู้เป็นเจ้า"

k ประโยคนี้มีความหมายคลุมเครือ "เขาทั้งสองทำงานร่วมกัน" หรือ "เขาทั้งสองได้รับการต้อนรับจากพระศาสนจักร"

l "คริสตชน" หมายถึงผู้สนับสนุนหรือติดตามคริสตุส(หรือเครสตุส) ชื่อนี้แสดงว่าคนต่างศาสนาที่เมืองอันทิโอกคิดว่าตำแหน่ง "คริสตุส" (ผู้รับเจิม) เป็นชื่อเฉพาะของบุคคล