27 1อย่าโอ้อวดเรื่องของวันพรุ่งนี้

เพราะท่านไม่รู้แม้แต่ว่าวันนี้จะเกิดอะไร

2จงให้ผู้อื่น ไม่ใช่ปากของท่าน สรรเสริญท่าน

จงให้คนต่างถิ่น ไม่ใช่ริมฝีปากของท่าน สรรเสริญท่าน

3หินก็หนัก ทรายก็หนัก

แต่การยั่วยุของคนโง่เขลาหนักยิ่งกว่าทั้งสองสิ่งนี้

4ความโมโหก็ดุร้าย ความโกรธก็รุนแรง

ใครจะต่อต้านความอิจฉาริษยาได้

5พูดตำหนิกันต่อหน้า

ดีกว่ามีความรัก แต่ไม่แสดงออกมา

6มิตรย่อมซื่อสัตย์ แม้เมื่อทำให้เกิดบาดแผล

ศัตรูย่อมหลอกลวงa แม้เมื่อจุมพิตท่าน

7สำหรับผู้ที่อิ่มแล้ว แม้น้ำผึ้งก็ชวนให้อาเจียน

แต่สำหรับผู้หิว ทุกสิ่งที่ขมก็กลับหวาน

8ผู้ที่เร่ร่อนไปจากเรือน

ก็เหมือนนกที่บินไปไกลจากรัง

9น้ำมันหอมและกำยานทำให้ใจยินดี

ความอ่อนหวานของมิตรภาพย่อมดีกว่าการไว้ใจตนเอง

10อย่าทอดทิ้งมิตรของท่านและมิตรของบิดา

เมื่อท่านมีความยากลำบาก อย่าไปที่บ้านของพี่น้อง

เพื่อนบ้านที่อยู่ใกล้ดีกว่าพี่น้องที่อยู่ไกล

11ลูกเอ๋ย จงมีปรีชา แล้วลูกจะทำให้ใจของพ่อยินดี

เพื่อพ่อจะตอบผู้ที่ดูถูกพ่อได้

12คนเฉลียวฉลาดเห็นอันตรายและซ่อนตัว

แต่คนขาดสติเดินต่อไปและรับอันตรายนั้น

13จงยึดเสื้อผ้าของผู้ให้ประกันแก่คนแปลกหน้าไว้

ท่านจะได้มีของประกันเมื่อต้องให้ประกันแก่คนแปลกหน้าb

14ผู้ตื่นแต่เช้าไปอวยพรเพื่อนบ้านด้วยเสียงดัง

จะถูกมองว่าไปสาปแช่งเขาc

15ภรรยาที่ชอบทะเลาะวิวาท

ก็เหมือนกับหยดน้ำที่ไม่รู้จักหยุดในวันฝนตก

16ผู้ใดต้องการยับยั้งนางก็เหมือนกับต้องการยับยั้งลม

หรือใช้มือขวากอบน้ำมัน

17เหล็กลับเหล็กให้คมขึ้นได้

คนหนึ่งก็ช่วยเพื่อนให้ฉลาดขึ้นได้ด้วย

18ผู้ดูแลต้นมะเดื่อเทศก็จะได้กินผล

ผู้ที่ดูแลเจ้านายของตนก็จะได้รับเกียรติ

19น้ำสะท้อนให้เห็นใบหน้าฉันใด

ใจของมนุษย์ก็สะท้อนความรู้สึกฉันนั้นd

20แดนผู้ตายและแดนผู้ทำลายล้างไม่รู้จักอิ่ม

ดวงตาของมนุษย์ก็ไม่รู้จักอิ่มเช่นเดียวกันe

21เบ้าหลอมมีไว้สำหรับเงิน

เตาถลุงมีไว้สำหรับทองคำฉันใด

คำสรรเสริญจากผู้อื่นก็จะพิสูจน์แต่ละคนฉันนั้น

22ถ้าท่านใช้สากตำคนโง่เขลาในครกพร้อมกับเมล็ดข้าว

ความโง่ของเขาก็ยังไม่ออกไป

23จงเอาใจใส่ดูแลฝูงแพะแกะ

จงตั้งใจดูแลสัตว์เลี้ยงของท่าน

24เพราะทรัพย์สมบัติจะไม่คงอยู่ตลอดไป

มงกุฎก็ไม่คงอยู่ได้ทุกชั่วอายุคนf

25เมื่อเก็บฟางไปแล้ว หญ้าอ่อนก็งอกขึ้นมาใหม่

หญ้าที่เป็นอาหารสัตว์ก็ถูกเก็บเกี่ยวตามภูเขา

26ลูกแกะจะให้เสื้อผ้าแก่ท่าน

แพะเพศผู้จะเป็นค่าซื้อทุ่งนา

27นมแพะจะเป็นอาหารแก่ท่านอย่างอุดมสมบูรณ์

เป็นอาหารสำหรับครอบครัวของท่าน

และเป็นเครื่องยังชีพบรรดาทาสหญิงของท่าน

 

27 a “ย่อมหลอกลวง” แปลโดยคาดคะเน ต้นฉบับไม่ชัดเจน

b “คนแปลกหน้า” แปลโดยคาดคะเน (เทียบ 20:16) ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “หญิงแปลกหน้า”

c หนังสือ Talmud ห้ามอวยพรทักทายผู้ใดก่อนอธิษฐานภาวนาเวลาเช้า การอวยพรก่อนอธิษฐานภาวนาจึงเป็นเสมือนการสาปแช่ง

d ความหมายของสุภาษิตบทนี้ไม่ชัดเจน ดูเหมือนจะหมายความว่าเราเห็นความรู้สึกของเราในผู้อื่นเหมือนกับเห็นใบหน้าที่สะท้อนในน้ำ แต่ต้นฉบับภาษากรีกเข้าใจไปอีกแบบหนึ่งว่า “ใบหน้าของแต่ละคนไม่เหมือนกัน เช่นเดียวกับที่ใจมนุษย์ก็ไม่เหมือนกัน”

e “ดวงตา...ไม่รู้จักอิ่ม” หมายความว่า ดวงตาย่อมแสดงความอิจฉาริษยาให้ปรากฏ

f “มงกุฎก็ไม่คงอยู่ได้ทุกชั่วอายุคน” แปลตามต้นฉบับภาษากรีก ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “มงกุฎคงอยู่...”