19 ¹คนยากจนที่ดำเนินชีวิตสุจริต

ย่อมดีกว่าคนพูดตลบตะแลงที่โง่เขลา

²ความกระตือรือร้นที่ขาดความรู้เป็นสิ่งไม่ดี

ผู้เร่งฝีเท้ามักหลงทาง

³ความโง่เขลาทำให้คนหลงผิด

ใจของเขายังโกรธพระยาห์เวห์อีกด้วย

⁴ทรัพย์สมบัติเพิ่มจำนวนเพื่อน

แต่คนยากจนมีเพื่อนคนเดียวก็ยังถูกทอดทิ้ง

⁵พยานเท็จจะไม่พ้นโทษ

ผู้ใดพูดเท็จจะหนีไม่พ้น

⁶คนจำนวนมากประจบประแจงคนใจกว้าง

และทุกคนเป็นมิตรกับคนที่ให้ของกำนัล

⁷แม้พี่น้องของคนยากจนก็ยังเกลียดเขา

เพื่อนก็ยิ่งจะทอดทิ้งเขา

เขายังพูดไม่จบ แต่ไม่มีใครฟังเขาแล้ว^a

⁸ผู้แสวงหาความรู้ย่อมได้ประโยชน์แก่ตน

ผู้รักษาความเข้าใจไว้ได้ย่อมพบความสุข

⁹พยานเท็จจะไม่พ้นโทษ

ผู้ใดพูดเท็จจะพินาศ

¹⁰ชีวิตหรูหราไม่เหมาะกับคนโง่เขลา

ผู้รับใช้ยิ่งไม่เหมาะที่จะปกครองเจ้านาย

¹¹สามัญสำนึกทำให้คนโกรธช้า

การมองข้ามการถูกรังแกย่อมเป็นเกียรติแก่เขา

¹²ความกริ้วของกษัตริย์เป็นเหมือนเสียงคำรามของสิงห์หนุ่ม

แต่ความโปรดปรานของพระองค์เป็นเหมือนน้ำค้างบนใบหญ้า

¹³บุตรโง่เขลาเป็นความพินาศของบิดา

การทะเลาะวิวาทของภรรยาเป็นเหมือนหยดน้ำที่ไม่รู้จักหยุด

¹⁴บ้านและทรัพย์สมบัติเป็นมรดกตกทอดจากบิดา

แต่ภรรยาเฉลียวฉลาดเป็นของประทานจากพระยาห์เวห์

¹⁵ความเกียจคร้านกล่อมให้หลับสนิท

คนไม่ยอมทำงานจะต้องหิว

¹⁶ผู้รักษาบทบัญญัติจะรักษาชีวิตของตน

ผู้ไม่เอาใจใส่ความประพฤติของตน^bจะเสียชีวิต

¹⁷ผู้มีใจกว้างต่อคนยากจนเปรียบเสมือนให้พระยาห์เวห์ทรงขอยืม

พระองค์จะทรงตอบแทนการกระทำของเขา

¹⁸จงตีสอนบุตรขณะที่ยังมีความหวัง

แต่อย่าโกรธจนทำให้เขาถึงตาย^c

¹⁹ผู้โกรธอย่างรุนแรงจะต้องได้รับโทษ

ถ้าท่านไม่ลงโทษเขา เขาก็ยิ่งจะใช้ความรุนแรงมากขึ้น^d

²⁰จงฟังคำแนะนำและรับคำตักเตือน

ท่านจะมีปรีชาในอนาคต

²¹ในใจมนุษย์มีแผนการจำนวนมาก

แต่พระประสงค์ของพระยาห์เวห์เท่านั้นจะสำเร็จเป็นจริง

²²สิ่งน่าปรารถนาในตัวมนุษย์คือความเมตตากรุณา

คนยากจนยังดีกว่าคนมุสา

²³ผู้ยำเกรงพระยาห์เวห์จะมีชีวิต

เขาจะกินอิ่มนอนหลับ และไม่มีอันตรายมากล้ำกราย

²⁴คนเกียจคร้านจุ่มมือลงในชาม

แต่ไม่ยอมแม้จะหยิบอาหารใส่ปาก

²⁵จงตีผู้ชอบเยาะเย้ย คนขาดสติจะได้ฉลาดขึ้น

จงตักเตือนผู้ที่มีความเข้าใจ และเขาจะได้ความรู้

²⁶ผู้ทำร้ายบิดาและขับไล่มารดา

ก็เป็นบุตรน่าอับอายและน่าตำหนิ

²⁷ลูกเอ๋ย ถ้าลูกเลิกฟังคำสั่งสอนของพ่อ

ลูกจะหลงไปจากถ้อยคำที่ให้ความรู้^e

²⁸พยานสารเลวเยาะเย้ยความยุติธรรม

ปากของคนชั่วร้ายกลืนความชั่ว

²⁹คนชอบเยาะเย้ยจะถูกลงโทษ

คนโง่เขลาจะถูกโบยตี

19 a “เขายังพูดไม่จบ แต่ไม่มีใครฟังเขาแล้ว” สุภาษิตข้อนี้อาจไม่สมบูรณ์ เพราะขาดบรรทัดแรก

^b “ผู้ไม่เอาใจใส่ความประพฤติของตน” ยังอาจแปลได้อีกว่า “ผู้ดูถูกบทบัญญัติ” ที่ต้องรักษาตามคำแนะนำในบรรทัดแรก

^c “แต่อย่าโกรธจนทำให้เขาถึงตาย” อาจเป็นการลดหย่อนโทษที่ธรรมบัญญัติกำหนดไว้ (ดู ฉธบ 21:18-21) หรือเป็นเพียงการตักเตือนอย่าให้ลงโทษเกินเหตุไปเพราะความโกรธ

^d “ถ้าท่านไม่ลงโทษเขา เขาก็ยิ่งจะใช้ความรุนแรงมากขึ้น” แปลโดยคาดคะเน ความหมายของต้นฉบับไม่ชัดเจน ความหมายของสุภาษิตบทนี้ดูเหมือนจะเตือนว่าการไม่ลงโทษผู้ใช้ความรุนแรงยิ่งทำให้เขาประพฤติเลวยิ่งขึ้น

^e “ลูกเอ๋ย...หลงไปจากถ้อยคำที่ให้ความรู้” แปลโดยคาดคะเน ต้นฉบับไม่ชัดเจน ต้นฉบับภาษากรีกว่า “บุตรที่เลิกเอาใจใส่คำสั่งสอนของบิดาก็จะคิดถึงแต่คำพูดชั่ว”