ง. บทสรรเสริญพระปรีชาญาณ

มนุษย์ไม่อาจเข้าถึงพระปรีชาญาณได้^a

28 ¹เรารู้ว่ามีเหมืองสำหรับแร่เงิน

มีที่สำหรับถลุงทองคำ

²เราขุดเหล็กขึ้นมาจากแผ่นดิน

ถลุงทองแดงจากสินแร่

³มนุษย์ขจัดความมืดลงไปยังที่ลึกที่สุด

เพื่อค้นหาสินแร่ในที่มืดมิดเหมือนเงาแห่งความตาย

⁴เขาขุดปล่องไกลจากที่อาศัยของผู้คน^b

ในที่ซึ่งไม่มีผู้ใดเดินผ่าน

ร่างของเขาห้อยอยู่ห่างไกลจากผู้คน

⁵พื้นดินที่ใช้ผลิตอาหาร

ถูกพลิกอยู่เบื้องล่างเหมือนถูกไฟเผา^c

⁶ก้อนหินที่นั่นเป็นที่อยู่ของนิลสีน้ำเงิน

และยังมีผงทองคำอีกด้วย

⁷นกอินทรีไม่รู้ทางไปที่นั่น

ตาของเหยี่ยวก็ไม่เห็นเช่นเดียวกัน

⁸สัตว์ป่า^dไม่เคยเหยียบย่างทางนั้น

สิงโตไม่เคยผ่านมาที่นั่น

⁹มนุษย์ลงมือตัดหินแข็ง

พลิกภูเขาจนถึงราก

¹⁰เขาขุดอุโมงค์^eไว้ในหิน

ดวงตาของเขาเห็นของมีค่าต่างๆ

¹¹เขากันตาน้ำต้นแม่น้ำ^fไว้

และนำสิ่งที่ซ่อนอยู่ออกมาในที่แจ้ง

¹²แต่เราจะพบพระปรีชาญาณได้ที่ใด^g

จะพบที่อยู่ของพระปัญญาได้ที่ใด

¹³มนุษย์ไม่รู้จักทาง^hไปสู่พระปรีชาญาณ

ในแผ่นดินของผู้เป็นก็ไม่มีผู้ใดพบพระปรีชาญาณได้

¹⁴ขุมลึกบอกว่า “พระปรีชาญาณไม่อยู่ในฉัน”

ทะเลก็พูดว่า “พระปรีชาญาณไม่อยู่กับฉัน”

¹⁵เราจะนำทองคำดีที่สุดมาซื้อพระปรีชาญาณไม่ได้

และจะชั่งเงินให้ตามราคาก็ไม่ได้

¹⁶แม้จะใช้ทองคำแห่งโอฟีร์ เราก็ซื้อพระปรีชาญาณไม่ได้

จะใช้เพชรนิลจินดามาซื้อก็ไม่ได้

¹⁷ทองคำและแก้วผลึกก็ไม่มีค่าเทียบเท่าพระปรีชาญาณ

เราจะแลกพระปรีชาญาณกับภาชนะทองคำบริสุทธิ์ก็ไม่ได้

¹⁸อย่าพูดถึงปะการังและไข่มุกเลย

เพชรพลอยไม่มีค่าเท่ากับพระปรีชาญาณ

¹⁹บุษราคัมจากเอธิโอเปียก็ไม่มีค่าเท่ากับพระปรีชาญาณ

หรือจะตีราคาพระปรีชาญาณเป็นทองคำบริสุทธิ์ก็ไม่ได้

²⁰แล้วพระปรีชาญาณมาจากที่ใด

ที่อยู่ของพระปรีชาญาณอยู่ไหน

²¹พระปรีชาญาณซ่อนพ้นสายตาของสิ่งมีชีวิตทั้งหลาย

แม้นกในอากาศก็มองไม่เห็น

²²แดนความพินาศและความตายพูดว่า

“พวกเราเพียงแต่เคยได้ยินเรื่องพระปรีชาญาณกับหูเท่านั้น”

²³พระเจ้าเท่านั้นทรงทราบหนทางไปพบพระปรีชาญาณ

พระองค์ผู้เดียวทรงทราบที่อยู่ของพระปรีชาญาณ

²⁴เพราะพระองค์ทอดพระเนตรเห็นจนถึงสุดปลายแผ่นดิน

ทรงเห็นทุกสิ่งที่อยู่ใต้ท้องฟ้า

²⁵เมื่อพระองค์ทรงกำหนดน้ำหนักให้แก่ลม

และทรงตวงปริมาณให้แก่น้ำ

²⁶เมื่อพระองค์ทรงวางกฎให้แก่ฝน

ทรงกำหนดทางให้แก่ฟ้าแลบและฟ้าผ่า

²⁷พระองค์ทอดพระเนตรเห็นและประกาศคุณค่าของพระปรีชาญาณ

ทรงกำหนดหน้าที่ให้พระปรีชาญาณและทรงทดสอบⁱ

²⁸พระองค์ตรัสกับมนุษย์ว่า “ความยำเกรงองค์พระผู้เป็นเจ้านั่นแหละคือปรีชาญาณ

และการหลีกเลี่ยงความชั่วคือปัญญา”

28 a เราไม่รู้แน่ว่าบทประพันธ์บทนี้แต่เดิมอยู่ตรงไหน และมีความหมายอย่างไร (ดู “ความรู้เกี่ยวกับหนังสือโยบ” ข้อ 3) บทประพันธ์บทนี้คล้ายกับ สภษ 8:22ฯ อยู่บ้าง แต่ใน สภษ พระปรีชาญาณเป็นผู้ช่วยพระเจ้าในการเนรมิตสร้างจักรวาล แต่ในบทนี้ ผู้ประพันธ์กล่าวว่ามนุษย์ไม่อาจเข้าถึงพระปรีชาญาณได้ บรค 3:9 – 4:4 จะกล่าวถึงความคิดเดียวกันนี้ในภายหลัง แม้เขาจะพูดถึงพระปรีชาญาณที่พระเจ้าทรงสำแดงให้แก่อิสราเอลในธรรมบัญญัติ ที่ตรงนี้เป็นการบรรยายถึงพระปรีชาญาณที่มนุษย์ไม่อาจเข้าถึงได้ กล่าวถึงความลึกลับของวิธีปฏิบัติของพระเจ้าในโลก และแทบจะแยกไม่ออกจาก “พระปรีชาญาณ” ซึ่งเป็นคุณลักษณะของพระเจ้าและถูกกล่าวว่าเป็น “บุคคล” ด้วยวิธีพูดแบบที่ไม่เคยใช้มาก่อน การกล่าวถึงพระปรีชาญาณที่ลึกลับ ซึ่งมีที่อยู่เป็นส่วนตัว และมีแต่พระเจ้าเท่านั้นที่ทรงค้นพบได้ อาจเป็นเสียงสะท้อนจากตำนานเทพโบราณบางเรื่อง ความคิดนี้อาจบรรยายได้ดังนี้ “พระปรีชาญาณซึ่งทำให้พระเจ้าทรงดำริวางแผนการต่างๆ ที่จะทรงกระทำ เป็นกุญแจที่ไขความลับของผลงานทุกอย่างของพระองค์ได้ เป็นการแสดงพระญาณเอื้ออาทรของพระองค์ ซึ่งเกินกำลังปัญญาของมนุษย์จะเข้าถึงได้” แม้เขาจะพยายามค้นหาสักเพียงใดก็ตาม มนุษย์ไม่มีวันจะเข้าไปถึงความลึกลับสุดๆ ของพระปรีชาญาณ ซึ่งอยู่เหนือความสามารถทั้งหมดของมนุษย์ได้

^b “ไกลจากที่อาศัยของผู้คน” ในสมัยโบราณ เหมืองแร่มักอยู่ในถิ่นทุรกันดารที่ไม่มีผู้คนอาศัย เช่น ในทะเลทรายซีนาย

^c “ถูกไฟเผา” สำนวนแปลภาษาละติน (Vg) ว่า “ถูกไฟพลิก”

^d “สัตว์ป่า” แปลตามตัวอักษรว่า “บุตรของความหยิ่งยโส” (เทียบ 41:26)

^e “อุโมงค์” คำนี้ในภาษาฮีบรูยังแปลได้อีกว่า “คลอง” หรือ “แม่น้ำไนล์”

^f “กันตาน้ำต้นแม่น้ำไว้” แปลโดยคาดคะเน

^g “พบพระปรีชาญาณได้ที่ใด” บางคนแปลวลีนี้ตามต้นฉบับคัดลอกฉบับหนึ่งว่า “พระปรีชาญาณมาจากไหน” (เทียบ ข้อ 20)

^h “ทาง” แปลตามต้นฉบับภาษากรีก ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “ค่า” หรือ “ราคา”

ⁱ “ทรงทดสอบ” แปลโดยคาดคะเน