19 ¹คนงานขี้เมาจะไม่มีวันร่ำรวย

                    คนที่ผลาญสิ่งเล็กน้อยที่ตนมีก็จะค่อยๆ ล้มละลาย

          ²สุราและนารีทำให้ผู้มีปรีชาเสียคน

                    ผู้ที่ติดซ่องโสเภณียิ่งเสี่ยงอันตรายมากขึ้น

          ³เขาจะได้ความเน่าเปื่อยและหนอนเป็นมรดก

                    การยอมเสี่ยงอันตรายจะทำให้เขาต้องพินาศ^a

อย่าพูดโดยไม่คิด

            ⁴คนหูเบาเป็นคนเขลานักหนา

                    คนที่ทำบาปก็ทำร้ายตนเอง

          ⁵คนที่พึงพอใจความชั่ว^bจะได้รับโทษ

          ⁶คนที่เกลียดการพูดโดยไม่คิดก็หลีกพ้นความชั่ว

          ⁷อย่าเล่าสิ่งที่ท่านได้ยินมาให้ผู้อื่นฟัง

                    แล้วจะไม่มีสิ่งใดทำให้ท่านเสียหาย

          ⁸อย่าเล่าเรื่องนั้นให้ใครฟังทั้งมิตรและศัตรู

                    อย่าเปิดเผยให้ใครรู้ นอกจากว่าถ้าไม่พูดจะเป็นบาป

          ⁹มิฉะนั้น ผู้ที่ฟังท่านจะไม่ไว้ใจท่าน

                    และในที่สุดก็จะเกลียดท่าน

          ¹⁰ถ้าท่านได้ยินเรื่องใดมา ก็จงฝังมันไว้ในตัวท่าน

                    อย่าเกรงกลัวเลยว่าเรื่องนั้นจะทำให้ท่านอกแตก

          ¹¹คนโง่เขลาได้ฟังเรื่องใด ถ้าไม่ได้พูดก็เจ็บปวด

                    เหมือนหญิงเจ็บครรภ์เมื่อจะคลอดบุตร

          ¹²ลูกธนูปักเนื้อสะโพกทำให้ปวดฉันใด

                    ความลับในอกของคนโง่เขลาก็ทำให้เจ็บปวดฉันนั้น

อย่าหูเบาเชื่อคำเล่าลือ

            ¹³จงไปถามเพื่อนว่าเขาได้ทำตามที่เล่าลือหรือไม่ เขาอาจไม่ได้ทำ

                    หากว่าเขาได้ทำ เขาจะได้ไม่ทำอีก

          ¹⁴จงไปถามเพื่อนบ้านว่าเขาได้พูดตามที่เล่าลือหรือไม่ เขาอาจไม่ได้พูด

                    หากว่าเขาได้พูด เขาจะได้ไม่พูดอีก

          ¹⁵จงไปถามเพื่อน เพราะหลายครั้งมีการใส่ความ

                    อย่าหูเบาเชื่อทุกคำที่เล่าลือกัน

          ¹⁶คนหนึ่งอาจพลั้งปากออกไปโดยไม่เจตนา

                    ใครบ้างไม่เคยทำผิดด้วยคำพูดเลยสักครั้ง

          ¹⁷จงซักถามเพื่อนบ้าน ก่อนที่จะข่มขู่เขา

                    แล้วท่านจะปฏิบัติตามธรรมบัญญัติของพระผู้สูงสุด^{c (18) (19)}

ปรีชาญาณแท้และปรีชาญาณเทียม

            ²⁰ปรีชาญาณทั้งหมดคือความยำเกรงองค์พระผู้เป็นเจ้า

                    ปรีชาญาณทั้งหมดคือการปฏิบัติตามธรรมบัญญัติ^{d (21)}

                ²²การรู้จักความชั่วไม่ใช่ปรีชาญาณ

                    ความคิดของคนบาปก็มิใช่ความรอบคอบ

          ²³มีความเฉลียวฉลาดที่น่ารังเกียจ

                    ผู้ที่ขาดปรีชาญาณก็เป็นคนโง่เขลา

          ²⁴คนฉลาดน้อยแต่มีความยำเกรงพระเจ้า

                    ย่อมดีกว่าคนฉลาดมากแต่ละเมิดธรรมบัญญัติ^e

          ²⁵มีคนเฉลียวฉลาดหลักแหลมที่ไร้ความยุติธรรม

                    มีคนที่เสแสร้งมีใจดีเพื่อชนะคดีความ

          ²⁶มีคนที่เดิน^fก้มตัวแสดงความเศร้าโศก

                    แต่ในใจมีแต่ความหลอกลวง

          ²⁷เขาก้มหน้าลง แสร้งทำเป็นไม่ได้ยิน

                    ครั้นไม่มีใครสังเกต เขาก็จะเอาเปรียบท่าน

          ²⁸มีคนอดกลั้นไม่ทำบาปเพราะไม่มีกำลัง

                    ครั้นได้โอกาส เขาก็จะทำผิด

          ²⁹เรารู้จักคนใดคนหนึ่งได้โดยสังเกตอาการภายนอกของเขา

                    เรารู้จักคนฉลาดได้ทันทีจากใบหน้า

          ³⁰วิธีแต่งกาย วิธีหัวเราะ และวิธีเดิน

                    ย่อมแสดงให้รู้ว่าเขาเป็นคนชนิดใด

19 a หมายถึงความตายก่อนถึงเวลาอันควร ซึ่งนับได้ว่าเป็นการลงโทษจากพระเจ้า

^b “ในความชั่ว” สำเนาโบราณภาษากรีกและสำเนาโบราณฉบับภูเขาซีนาย (Codex Sinaiticus) ว่า “ในใจของเขา” สำเนาโบราณภาษากรีก Gk 248 เสริมว่า “ผู้ที่ต่อต้านความสุขทำให้ชีวิตของตนประสบความสำเร็จ ⁶ผู้ที่บังคับลิ้นของตนจะดำเนินชีวิตเป็นสุข”

^c สำเนาโบราณภาษากรีก Gk 248 เสริมว่า “โดยไม่โกรธเคือง ¹⁸ความยำเกรงองค์พระผู้เป็นเจ้าเป็นจุดเริ่มต้นเพื่อรับพระเมตตาและปรีชาญาณ ทำให้เราได้รับความรักจากพระองค์ ¹⁹การรู้จักบทบัญญัติขององค์พระผู้เป็นเจ้าเป็นคำสั่งสอนที่ให้ชีวิต ผู้ปฏิบัติตามพระประสงค์จะเก็บผลจากต้นไม้แห่งชีวิตอมตะ”

^d เทียบ 1:16, 18 ฯลฯ; โยบ 28:28; สดด 111:10; สภษ 1:7; 9:10; 15:33 ที่ปลายข้อนี้ สำเนาโบราณภาษากรีก Gk 248 ยังเสริมอีกว่า “และการรู้จักพระอานุภาพของพระองค์ ²¹ผู้รับใช้ที่กล่าวกับนายว่า “ข้าพเจ้าจะไม่ทำตามที่ท่านต้องการ” แม้เขาจะทำในภายหลัง เขาก็ทำให้ผู้เลี้ยงดูเขาโกรธเคือง” (เทียบ มธ 21:28-32)

^e ไม่ใช่ความเฉลียวฉลาดทุกชนิดเป็นปรีชาญาณ บางคนใช้ความเฉลียวฉลาดเพื่อทำผิดและหลอกลวงผู้อื่น

^f “คนที่เดิน” แปลตามสำเนาโบราณบางฉบับ ต้นฉบับภาษากรีกซึ่งเป็นที่ยอมรับ (Textus receptus) ว่า “ผู้ที่ทำผิด”