คำแนะนำต่างๆ

7 ¹อย่าทำความชั่ว แล้วสิ่งเลวร้ายจะไม่เกิดกับท่าน

          ²จงหลีกหนีความอธรรม แล้วความอธรรมจะหันเหไปจากท่าน

          ³ลูกเอ๋ย อย่าหว่านความอยุติธรรมในรอยไถ

                    แล้วท่านจะไม่ต้องเก็บเกี่ยวผลความอยุติธรรมถึงเจ็ดเท่า

          ⁴อย่าขออำนาจปกครองจากองค์พระผู้เป็นเจ้า

                    อย่าขอที่นั่งมีเกียรติจากพระราชา

          ⁵อย่าอวดว่าท่านเป็นผู้ชอบธรรมเฉพาะพระพักตร์องค์พระผู้เป็นเจ้า

                    อย่าอวดฉลาดเฉพาะพระพักตร์พระราชา

          ⁶อย่าแสวงหาตำแหน่งผู้พิพากษา

                    ถ้าท่านไม่มีกำลังที่จะขจัดความอยุติธรรม

          เพราะท่านจะตกอยู่ใต้อิทธิพลของผู้มีอำนาจ

                    และความเที่ยงตรงของท่านจะด่างพร้อย

          ⁷อย่าวางอำนาจกับพลเมืองส่วนใหญ่

                    อย่าทำให้ประชาชนเสื่อมความนับถือต่อท่าน

          ⁸อย่าปล่อยตัวทำบาปซ้ำอีก

                    เพราะแม้ทำบาปเพียงครั้งเดียว ท่านก็จะไม่พ้นโทษ

          ⁹อย่าพูดว่า “พระเจ้าจะพอพระทัยของถวายมากมายของฉัน

                    เมื่อฉันนำของมาถวาย พระเจ้าผู้สูงสุดจะต้องทรงรับไว้”

          ¹⁰อย่ามีใจโลเลเมื่ออธิษฐานภาวนา

                    อย่าละเลยที่จะให้ทาน

          ¹¹อย่าหัวเราะเยาะคนที่กำลังทุกข์ใจ

                    เพราะพระเจ้าผู้ทรงกดให้ตกต่ำ ก็ทรงยกให้สูงขึ้นได้ด้วย

          ¹²อย่าปั้นเรื่องเท็จใส่ความพี่น้องของท่าน

                    และอย่าทำเช่นนี้กับเพื่อนของท่านด้วย

          ¹³จงระวังอย่ากล่าวคำเท็จ

                    เพราะนิสัยเช่นนี้ไม่เกิดประโยชน์เลย^a

          ¹⁴อย่าพูดพล่ามในที่ประชุมกับผู้อาวุโส

                    อย่ากล่าวซ้ำซากเมื่ออธิษฐานภาวนา

          ¹⁵อย่าเกลียดการงานที่เหน็ดเหนื่อย

                    เช่นการทำไร่ไถนาที่พระผู้สูงสุดทรงกำหนดไว้

          ¹⁶อย่าคบกับกลุ่มคนบาป

                    จงจำไว้ว่าพระเจ้าจะทรงลงโทษในไม่ช้า

          ¹⁷จงถ่อมตนให้มาก

                    เพราะโทษของคนอธรรมคือไฟและหนอน^b

การปฏิบัติตนต่อมิตรสหายและครอบครัว

            ¹⁸อย่านำเพื่อนไปแลกกับเงิน

                    อย่านำพี่น้องแท้ๆ ไปแลกกับทองคำจากเมืองโอฟีร์

          ¹⁹อย่าเสียโอกาสที่จะมีภรรยาดีและเฉลียวฉลาด^c

                    เพราะความมีเสน่ห์ของนางมีค่ามากกว่าทองคำ

          ²⁰อย่าทำร้ายผู้รับใช้ที่ทำงานอย่างซื่อสัตย์

                    และลูกจ้างที่รับใช้ท่านเต็มกำลัง

          ²¹จงรักผู้รับใช้ที่ฉลาดอย่างที่ท่านรักตนเอง^d

                    อย่าปฏิเสธที่จะให้อิสระแก่เขา

          ²²ถ้าท่านมีสัตว์เลี้ยง จงเลี้ยงดูให้ดี

                    ถ้าสัตว์เหล่านี้มีประโยชน์ ก็จงเก็บไว้

          ²³ถ้าท่านมีบุตร ก็จงอบรมสั่งสอนเขาให้ดี

                    จงสอนให้เขาอ่อนน้อมเชื่อฟัง^eตั้งแต่วัยเยาว์

          ²⁴ถ้าท่านมีบุตรหญิง จงดูแลร่างกายของเขา

                    แต่อย่าตามใจจนเขาลืมตัว

          ²⁵จงจัดให้บุตรหญิงได้แต่งงาน ท่านก็ทำงานใหญ่สำเร็จแล้ว

                    แต่จงยกเขาให้แก่ชายที่มีปรีชา

          ²⁶ถ้าท่านมีภรรยาที่ถูกใจ ก็อย่าขับไล่นาง

                    แต่ถ้าท่านไม่ชอบ ก็อย่าไว้ใจนาง

          ²⁷จงนับถือบิดาอย่างสุดใจ

                    จงอย่าลืมว่ามารดาให้กำเนิดท่านด้วยความเจ็บปวด

          ²⁸จงระลึกว่าท่านทั้งสองเป็นผู้ให้กำเนิด

                    จะมีสิ่งใดมาตอบแทนบุญคุณนี้ได้^f

การปฏิบัติต่อสมณะ

            ²⁹จงยำเกรงองค์พระผู้เป็นเจ้าสุดจิตสุดใจ

                    และจงนับถือบรรดาสมณะของพระองค์^g

          ³⁰จงรักพระผู้ทรงสร้างท่านมา จงรักพระองค์สุดกำลัง

                    อย่าละเลยผู้รับใช้พระองค์

          ³¹จงยำเกรงองค์พระผู้เป็นเจ้าและให้เกียรติสมณะ

                    จงถวายบรรณาการส่วนที่พระเจ้าทรงบัญชาไว้ให้แก่เขา

          คือผลิตผลแรก เครื่องบูชาชดเชยบาป

ไหล่สัตว์ที่ถวายเป็นเครื่องบูชา

          เครื่องบูชาที่กำหนดไว้ และของถวายศักดิ์สิทธิ์อื่นๆ

การปฏิบัติต่อคนยากจนและคนที่ตกทุกข์ได้ยาก

            ³²จงยื่นมือช่วยคนยากจน

                    เพื่อท่านจะได้รับพระพร^hอย่างเต็มเปี่ยม

          ³³จงมีใจกว้างต่อมนุษย์ทุกคน

                    อย่ามีใจแคบแม้ต่อผู้ตายⁱ

          ³⁴อย่าเบือนหน้าหนีคนที่ร้องไห้

                    จงร่วมทุกข์กับผู้ที่โศกเศร้า

          ³⁵อย่ารีรอที่จะไปเยี่ยมคนเจ็บไข้

                    ถ้าทำเช่นนี้ ท่านจะเป็นที่รักของทุกคน

          ³⁶ไม่ว่าจะทำสิ่งใด^j จงระลึกถึงบั้นปลายของชีวิต

                    แล้วท่านจะไม่ทำบาปเลย

7 a “นิสัยเช่นนี้ไม่เกิดประโยชน์เลย” แปลตามตัวอักษรว่า “การต่อเนื่อง(?)ไม่เกิดผลดี” ความหมายไม่ชัดเจน แต่ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “ผลตามมาไม่เป็นที่พอใจ”

^b ต้นฉบับภาษาฮีบรูละคำ “ไฟ” อาจยืมความคิดมาจาก โยบ 25:6 แต่เราพบวลี “ไฟและหนอน” รวมกันใน อสย 66:24 (ซึ่ง มก 9:48 อ้างถึงด้วย) และใน ยดธ 16:17

^c ประโยคนี้ยังแปลได้อีกว่า “อย่าดูถูกภรรยาที่เฉลียวฉลาดและดี” ( เทียบ ข้อ 26)

^d “จงรักผู้รับใช้ที่ฉลาดอย่างที่ท่านรักตนเอง” แปลตามต้นฉบับภาษาฮีบรู ต้นฉบับภาษากรีกว่า “จิตใจของท่านจงรักผู้รับใช้ที่ฉลาด”

^e “จงสอนให้เขาอ่อนน้อมเชื่อฟัง” ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “จงหาคู่แต่งงานให้เขา”

^f ต้นฉบับภาษาฮีบรูละข้อ 27-28

^g บุตรสิรามีความเคารพต่อพิธีกรรมและบรรดาสมณะ (ดู บทที่ 50) ในที่นี้เขากล่าวถึงการเคารพนับถือบรรดาสมณะควบคู่ไปกับการนมัสการพระเจ้า (เทียบ ข้อ 31) ดังที่ธรรมบัญญัติกำหนดไว้ คือ อพย 29:27; ลนต 5:6 (เกี่ยวกับการถวายบูชาชดเชยบาป) ลนต 7:32; กดว 18:11-18 (เรื่องผลิตผลแรก) ฉธบ 18:3 (เรื่องไหล่สัตว์ที่ถวายเป็นเครื่องบูชา) ส่วน “เครื่องบูชาที่กำหนดไว้” แปลตามตัวอักษรว่า “เครื่องบูชาที่นำความศักดิ์สิทธิ์มาให้” ซึ่งหมายถึง “เครื่องบูชาที่ช่วยให้มนุษย์ประพฤติตนถูกต้อง” คงเป็นการกล่าวพาดพิงถึงการถวายบูชาที่กำหนดไว้ใน ลนต 2:1-16

^h พระพรนี้มาจากพระเจ้า

ⁱ เกี่ยวกับหน้าที่ต่อผู้ตายที่จะต้องได้รับการฝังศพอย่างเหมาะสม ดู 2 ซมอ 21:10-14; ทบต 1:17-18; 12:12; อสย 34:3; ยรม 22:19 ในสมัยต่อมา ชาวยิวยังถวายคำภาวนาและเครื่องบูชาอุทิศแก่ผู้ล่วงลับด้วย (2 มคบ 12:38-46) แต่ดูเหมือนว่าธรรมบัญญัติห้ามประกอบพิธีกรรมที่ไม่ใช่ประเพณีของชาวยิวอุทิศแก่ผู้ล่วงลับ (ฉธบ 26:14; เทียบ บสร 30:18; บรค 6:26) แต่บุตรสิราไม่ให้รายละเอียดอะไรเกี่ยวกับเรื่องนี้

^j “ไม่ว่าจะทำสิ่งใด” แปลตามต้นฉบับภาษาฮีบรู ต้นฉบับภาษากรีกว่า “ไม่ว่าจะพูดสิ่งใด” แม้ว่าบุตรสิรายังไม่เข้าใจชัดเจนเรื่องพระเจ้าทรงตอบแทนความดีความชั่วหลังความตาย กระนั้นก็ดี เขายังเน้นหลายครั้งถึงความสำคัญของวาระสุดท้ายของชีวิต (ดู 11:26-28)