ข. สามเผ่าใหญ่ทางฟากตะวันตกของแม่น้ำจอร์แดนa
บทนำ
14 1นี่คือเขตแดนที่ชาวอิสราเอลได้รับเป็นมรดกในแผ่นดินคานาอัน สมณะเอเลอาซาร์ โยชูวาบุตรของนูน และบรรดาหัวหน้าเผ่าต่างๆ ของอิสราเอลมอบแผ่นดินนี้เป็นมรดกแก่เขา 2เขาได้รับมรดกโดยการจับสลาก ตามที่พระยาห์เวห์ทรงบัญชาทางโมเสส สำหรับเก้าเผ่าครึ่งที่เหลือ 3เพราะโมเสสเคยมอบแผ่นดินให้เป็นมรดกแก่ชนสองเผ่าครึ่งทางฟากตะวันออกของแม่น้ำจอร์แดนแล้ว เขาไม่ได้มอบแผ่นดินเป็นมรดกแก่ชนเผ่าเลวีในหมู่ชาวอิสราเอล 4บุตรของโยเซฟกลายเป็นสองเผ่า คือเผ่ามนัสเสห์และเผ่าเอฟราอิม ชนเผ่าเลวีไม่ได้รับแผ่นดินเป็นมรดก นอกจากบางเมืองที่จะอาศัยอยู่ พร้อมกับทุ่งหญ้าสำหรับฝูงแพะแกะและฝูงโค 5ชาวอิสราเอลได้ทำตามที่พระยาห์เวห์ทรงบัญชาแก่โมเสส และได้แบ่งแผ่นดินแก่ตน
ส่วนมรดกของคาเลบb
6ชนเผ่ายูดาห์บางคนมาพบโยชูวาที่เมืองกิลกาล คาเลบบุตรของเยฟุนเนห์ชาวเคนัสพูดกับเขาว่า “ท่านรู้แล้วว่าพระยาห์เวห์ตรัสอะไรแก่โมเสสคนของพระเจ้าที่คาเดชบารเนอา เกี่ยวกับท่านและข้าพเจ้า 7ข้าพเจ้าอายุสี่สิบปี เมื่อโมเสสผู้รับใช้ของพระยาห์เวห์ส่งข้าพเจ้าจากคาเดชบารเนอาไปสำรวจแผ่นดิน และข้าพเจ้าได้รายงานแก่เขาตามความสัตย์จริง 8บรรดาพี่น้องที่ขึ้นไปพร้อมกับข้าพเจ้าทำให้ประชากรหมดกำลังใจ แต่ข้าพเจ้าเต็มใจซื่อสัตย์ต่อพระยาห์เวห์พระเจ้าของข้าพเจ้า 9วันนั้น โมเสสสาบานว่า ‘แผ่นดินที่เท้าของท่านได้เหยียบ จะเป็นมรดกของท่านและลูกหลานตลอดไป เพราะท่านเต็มใจซื่อสัตย์ต่อพระยาห์เวห์พระเจ้าของข้าพเจ้า’ 10บัดนี้ ดูซิ พระยาห์เวห์ทรงให้ข้าพเจ้ามีชีวิตอยู่ตามที่ทรงสัญญาไว้เป็นเวลาสี่สิบห้าปีแล้ว นับตั้งแต่พระยาห์เวห์ได้ตรัสดังนี้แก่โมเสส ขณะที่ชาวอิสราเอลกำลังเดินทางอยู่ในถิ่นทุรกันดาร และเวลานี้ ดูซิ ข้าพเจ้าอายุแปดสิบห้าปีแล้ว 11วันนี้ข้าพเจ้ายังแข็งแรงเหมือนกับวันที่โมเสสส่งข้าพเจ้าไปสำรวจแผ่นดิน ยังแข็งแรงเพื่อสู้รบในขณะนี้เช่นเดียวกับในขณะนั้น 12บัดนี้ ท่านจงให้ดินแดนแถบภูเขานี้แก่ข้าพเจ้า ดังที่พระยาห์เวห์เคยตรัสกับข้าพเจ้าไว้ในวันนั้น เพราะวันนั้นท่านได้ยินแล้วว่า มีชาวอานาคและเมืองป้อมขนาดใหญ่อยู่ที่นั่น แต่ถ้าพระยาห์เวห์สถิตกับท่าน ข้าพเจ้าจะขับไล่พวกเขาออกไป ตามที่พระยาห์เวห์เคยตรัสไว้”
13โยชูวาจึงอวยพรคาเลบบุตรของเยฟุนเนห์ และมอบเมืองเฮโบรนให้เป็นมรดกของเขา 14เมืองเฮโบรนจึงตกเป็นมรดกของคาเลบบุตรของเยฟุนเนห์ชาวเคนัสตลอดมาจนถึงทุกวันนี้ เพราะเขาเต็มใจซื่อสัตย์ต่อพระยาห์เวห์พระเจ้าของอิสราเอล 15ในสมัยก่อนเมืองเฮโบรนมีชื่อว่าคีริยาทอารบาc อารบาเคยเป็นผู้ยิ่งใหญ่ที่สุดของชาวอานาค และแผ่นดินอยู่อย่างสงบสุข ไม่มีสงคราม
14 a เรื่องราวตั้งแต่ 14:1-19:49 รวบรวมเอกสารหลายฉบับ บางฉบับกำหนดพรมแดนของเผ่าต่างๆ ก่อนสมัยมีกษัตริย์ปกครอง บางฉบับเป็นรายชื่อเมืองของเผ่าต่างๆ โดยเฉพาะมีรายละเอียดมากเป็นพิเศษสำหรับเผ่ายูดาห์ (สิเมโอน) และเบนยามิน ซึ่งสะท้อนสถานการณ์ในสมัยมีกษัตริย์ปกครองแล้ว เอกสารเหล่านี้ถูกนำมารวมกันและมีคำอธิบายเพิ่มเติม (ดู 15:13-19; 16:10; 17:11-13 ซึ่งกล่าวถึงเรื่องเดียวกันกับที่กล่าวใน วนฉ 1) เพื่อบรรยายถึงการเข้ายึดครองแผ่นดินคานาอันโดยมีโยชูวาเป็นผู้นำ แต่ในความเป็นจริงกลุ่มต่างๆ ได้เข้าไปตั้งถิ่นฐานในดินแดนที่เป็นของตน โดยเข้าไปอยู่ด้วยอย่างสันติ บางทีอาจใช้กำลังเข้ายึดครอง แต่โดยสรุปแล้วการเข้ายึดครองแผ่นดินคานาอันค่อยเป็นค่อยไปเท่านั้น
b คาเลบเป็นชาวเคนัส (ข้อ 6 และ 14) จึงไม่ใช่ชาวอิสราเอล (ดู กดว 24:21 เชิงอรรถ k) ตระกูลของเขาซึ่งเดิมทีมาจากปาเลสไตน์ตอนใต้ มีความสัมพันธ์กับชาวเอโดม (ดู ปฐก 36:11) ต่อมาได้มาอยู่ร่วมกับชาวอิสราเอล โดยเฉพาะกับชนเผ่ายูดาห์เมื่อชาวอิสราเอลมาตั้งค่ายพักชั่วคราวที่คาเดช (กดว 13-14) ชนเผ่าคาเลบเข้ายึดครองบริเวณเมืองเฮโบรน (14:13; 15:13-19; วนฉ 1:10-16) ใกล้กันนั้นยังมีที่แห้งแล้งชื่อ “เนเกบของคาเลบ” (1 ซมอ 30:14) ชนเผ่าคาเลบได้ถูกกลืนรวมเข้ากับชนเผ่ายูดาห์ในที่สุด (ดูลำดับวงศ์ตระกูลใน 15:13 เชิงอรรถ d และใน 1 พศด 2:18ฯ, 42ฯ; 4:11ฯ)
c คีริยาทอารบา (ดู ปฐก 23:2; 35:27; วนฉ 1:10) แปลว่า “เมืองของสี่” ซึ่งอาจจะหมายถึงสี่เขตที่อยู่อาศัยของเมือง หรือสี่ตระกูลที่อาศัยอยู่ในเมืองนั้น คือ อานาค ซึ่งในตำนานเป็นบรรพบุรุษของยักษ์อานาค และบุตรสามคนของเขา (ดู 15:14; ฉธบ 2:10) ในที่นี้ อารบาเป็นชื่อบุคคล ไม่ใช่แปลว่าสี่
