ซ. ชัยชนะทางเหนือ^a

11 ¹เมื่อกษัตริย์ยาบินแห่งฮาโซร์^bทรงได้ยินเรื่องนี้ ก็ทรงส่งข่าวถึงกษัตริย์โยบับแห่งเมโรม^c ถึงกษัตริย์แห่งชิมโรน ถึงกษัตริย์แห่งชาฟ ²และบรรดากษัตริย์ทางเหนือในดินแดนแถบภูเขา บริเวณที่ราบทางใต้ของทะเลสาบคินเนเรท ที่ลาดเขาเชเฟลาห์และบริเวณที่ราบโดร์ทางทิศตะวันตก ³ชาวคานาอันอาศัยอยู่ทั้งทางทิศตะวันออกและตะวันตก ชาวอาโมไรต์ ชาวฮิตไทต์ ชาวเปริสซีและชาวเยบุสในดินแดนแถบภูเขาจนถึงชาวฮีไวต์ที่เชิงเขาเฮอร์โมนในแผ่นดินมิสปาห์ ⁴กษัตริย์เหล่านี้จึงทรงเดินทัพพร้อมกับกำลังพลจำนวนมากเหมือนเม็ดทรายชายทะเล รวมทั้งม้าและรถรบจำนวนมาก

ชัยชนะที่หนองน้ำเมโรม

⁵กษัตริย์เหล่านี้ทรงรวมพลและเสด็จมาตั้งค่ายพร้อมกันที่หนองน้ำเมโรม^d เพื่อต่อสู้กับอิสราเอล ⁶พระยาห์เวห์จึงตรัสกับโยชูวาว่า “อย่ากลัวเขาเลย เพราะพรุ่งนี้ในเวลาเดียวกันนี้ เราจะฆ่าเขาทุกคนและมอบให้แก่อิสราเอล ท่านจะตัดเอ็นหลังขาของม้าและเผารถศึกของเขา” ⁷โยชูวาพร้อมกับนักรบเข้าจู่โจมศัตรูใกล้หนองน้ำเมโรมโดยไม่ทันให้ตั้งตัว ⁸พระยาห์เวห์ทรงมอบเขาไว้ในมือของอิสราเอล ซึ่งมีชัยชนะและไล่ตามเขาไปจนถึงสิโดนเมืองใหญ่ จนถึงมิสเรโฟทมายิม^e และจนถึงหุบเขามิสปาห์ทางตะวันออก ไม่ปล่อยให้ผู้ใดรอดชีวิต ⁹โยชูวาได้ปฏิบัติต่อศัตรูดังที่พระยาห์เวห์ทรงบัญชาไว้ ได้ตัดเอ็นขาของม้าและเผารถศึกของเขา

การยึดเมืองฮาโซร์และเมืองอื่นๆ ทางเหนือ^f

¹⁰เวลานั้น โยชูวาหันกลับและเข้ายึดเมืองฮาโซร์ และใช้ดาบประหารชีวิตกษัตริย์ของเมืองฮาโซร์ เพราะในสมัยนั้นเมืองฮาโซร์เป็นเมืองหลวงของอาณาจักรเหล่านี้ทั้งหมด ¹¹เขาใช้ดาบฆ่าทุกสิ่งที่มีชีวิตที่นั่น และทำลายล้างทุกอย่าง ไม่ไว้ชีวิตผู้ใดเลย และจุดไฟเผาเมืองฮาโซร์

¹²โยชูวายึดราชธานีเหล่านี้ทั้งหมด จับกุมและใช้ดาบประหารชีวิตกษัตริย์ทุกพระองค์ เขาทำลายล้างกษัตริย์เหล่านี้ตามที่โมเสสผู้รับใช้ของพระยาห์เวห์สั่งไว้

¹³แต่อิสราเอลไม่ได้เผาเมืองที่ตั้งอยู่บนเนินแม้แต่เมืองเดียว นอกจากเมืองฮาโซร์ที่โยชูวาได้จุดไฟเผา ¹⁴ชาวอิสราเอลนำสิ่งของที่ยึดมาได้จากเมืองเหล่านี้รวมทั้งฝูงสัตว์ไว้กับตน แต่ได้ใช้ดาบทำลายล้างทุกคน ไม่ไว้ชีวิตผู้ใดเลย

โยชูวาปฏิบัติตามคำสั่งของโมเสส

¹⁵พระยาห์เวห์ทรงพระบัญชาแก่โมเสสอย่างไร โมเสสก็สั่งโยชูวาอย่างนั้น และโยชูวาก็ได้ปฏิบัติตามโดยไม่ละเว้นสิ่งใดเลยที่พระยาห์เวห์ทรงบัญชาแก่โมเสส ¹⁶ดังนั้น โยชูวาจึงยึดแผ่นดินนี้ได้ทั้งหมด บริเวณแถบภูเขา ที่ราบเนเกบทั้งหมด แคว้นโกเชนทั้งหมด บริเวณลาดเขาเชเฟลาห์ ที่ราบอาราบาห์ทางใต้ ภูเขาของอิสราเอลกับบริเวณที่ราบเชิงเขา

¹⁷จากภูเขาคาลัคซึ่งทอดยาวขึ้นไปทางเทือกเขาเสอีร์ จนถึงเมืองบาอัลกาดในบริเวณหุบเขาเลบานอนที่เชิงภูเขาเฮอร์โมน เขาจับกษัตริย์ของสถานที่เหล่านี้ปลงพระชนม์ทุกพระองค์ ¹⁸โยชูวาทำสงครามกับกษัตริย์เหล่านี้หลายวัน ¹⁹ไม่มีเมืองใดทำสัญญาสันติภาพกับชาวอิสราเอล ยกเว้นชาวฮีไวต์ที่อาศัยอยู่ที่เมืองกิเบโอน เขาทำสงครามยึดเมืองเหล่านี้ทั้งหมด ²⁰เพราะพระยาห์เวห์ทรงบันดาลให้ใจของคนเหล่านี้แข็งกระด้าง ทำสงครามกับอิสราเอล เพื่อจะได้ทรงทำลายล้างเขาโดยไร้ปรานี ให้เขาถูกทำลายล้างตามที่พระยาห์เวห์ทรงบัญชาแก่โมเสส^g

การทำลายล้างชาวอานาค^h

²¹เวลานั้น โยชูวาออกไปทำลายล้างชาวอานาคในดินแดนแถบภูเขา ตั้งแต่เมืองเฮโบรน เมืองเดบีร์ เมืองอานาบ จากดินแดนแถบภูเขาทั้งหมดของยูดาห์และของอิสราเอล โยชูวาทำลายล้างเมืองเหล่านี้พร้อมกับชาวเมืองทุกคน ²²ไม่มีคนอานาคหลงเหลืออยู่ในแผ่นดินของชาวอิสราเอล ยกเว้นบางคนที่เมืองกาซา เมืองกัทและเมืองอัชโดด

²³โยชูวายึดครองแผ่นดินทั้งหมดตามที่พระยาห์เวห์ทรงบัญชาแก่โมเสสทุกประการ โยชูวายกแผ่นดินให้เป็นมรดกแก่อิสราเอล เพื่อแบ่งกันระหว่างเผ่าต่างๆ และแผ่นดินก็มีความสงบ ไม่มีสงคราม

11 a บทที่ 11 เล่าการยึดครองแผ่นดินคานาอันทางเหนือและมีโครงสร้างเหมือนกับบทที่ 10 คือใช้เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นจริงเป็นแก่น แล้วใช้สูตรตายตัวเล่าการยึดได้เมืองต่างๆ ในบริเวณนั้น เหตุการณ์ในประวัติศาสตร์คือ การรบที่หนองน้ำเมโรม

^b เมืองฮาโซร์อยู่ทางตะวันตกเฉียงใต้ของทะเลสาบฮูเลห์ (ดู 1 พกษ 9:15; 2 พกษ 15:29; ยรม 49:28ฯ) การขุดค้นทางโบราณคดีที่เนินซากเมืองฮาโซร์ ซึ่งใหญ่ที่สุดในปาเลสไตน์ (ดูข้อ 10) ยืนยันว่า เมืองใหญ่นี้เองถูกเผาทำลายอย่างสิ้นเชิงราวปลายยุคทองสัมฤทธิ์สมัยหลัง ซึ่งตรงกับสมัยที่คาดว่าชาวอิสราเอลเข้ายึดครองแผ่นดินคานาอัน กษัตริย์ยาบินแห่งเมืองฮาโซร์ผู้นี้จึงมีเรื่องกล่าวถึงอีกใน วนฉ 4 แต่ดูเหมือนจะไม่ตรงตามประวัติศาสตร์

^c “เมโรม” แปลตามต้นฉบับภาษากรีก ต้นฉบับภาษาฮีบรูว่า “มาโดน”

^d หนองน้ำเมโรมเกิดจากต้นน้ำใกล้กับเนินซากเมืองเอลกูเรมาห์ ราว 15 กิโลเมตรทางตะวันออกของเมืองฮาโซร์ อยู่ในที่ราบ จึงใช้รถรบทำสงครามได้ในบริเวณนี้ แม้ว่าชาวคานาอันจะมีกองทัพที่เป็นต่อ คือมีม้าและรถรบ (ชาวอิสราเอลจะมีรถรบใช้ในสมัยของกษัตริย์ซาโลมอนเท่านั้น ดู 1 พกษ 9:19; 10:26ฯ) แต่ชาวอิสราเอลก็มีชัยชนะ เพราะลอบเข้าไปตัดเส้นเอ็นของม้า และเผารถรบของข้าศึก (ดู ข้อ 6-7, 9) แม้พระคัมภีร์จะเล่าว่าชาวอิสราเอลทำเช่นนี้หลังจากชัยชนะก็ตาม ทั้งนี้เพื่อเน้นว่าชัยชนะมาจากความช่วยเหลือของพระยาห์เวห์

^e บางคนแปลโดยคาดคะเนว่า “มิสเรโฟททางตะวันตก” เพื่อสอดคล้องกับวลีต่อไป “มิสปาห์ทางตะวันออก”

^f เหตุการณ์ที่เล่านี้เป็นของเผ่าทางเหนือซึ่งมีประวัติศาสตร์ต่างจากเผ่าของโยเซฟ

^g ฉธบ 7:2ฯ และ 20:16-18 ให้เหตุผลว่า ทำไมอิสราเอลจึงต้องทำลายล้างชาวคานาอันทั้งหมด การเข้ายึดครองเป็นสงครามศักดิ์สิทธิ์ แผ่นดินของพระยาห์เวห์จึงต้องได้รับการชำระล้างให้พ้นจากคนต่างศาสนา อิสราเอลเป็นชนชาติศักดิ์สิทธิ์ แยกจากชนชาติอื่นๆ (ฉธบ 7:6 เชิงอรรถ b) จึงไม่สามารถประนีประนอมได้เพื่อมิให้อยู่ในอันตรายจะเสียความเชื่อ กระนั้นก็ดีชาวอิสราเอลมิได้ทำลายล้างชาวคานาอันทั้งหมดตามที่เล่าไว้นี้ (ดู เชิงอรรถของบทที่ 10 และ วนฉ 1) วนฉ 2:11-3:4 จะอธิบายว่าทำไมชาวอิสราเอลจึงไม่สามารถทำลายล้างชาวคานาอันทั้งหมดได้ (เพราะอิสราเอลทำบาปและพระเจ้าทรงอนุญาตให้ชาวคานาอันเหลืออยู่เพื่อทดลองความเชื่อของประชากรอิสราเอล) (ดู วนฉ 2:11 เชิงอรรถ h)

^h เรื่องชาวอานาค ดู ฉธบ 1:28 เชิงอรรถ g ข้อสังเกตของผู้เรียบเรียง ณ ที่นี้ ไม่ตรงกับเรื่องคาเลบเข้ายึดครองเมืองเฮโบรน (15:13-14 ดู 10:28ฯ)