ชาวอิสราเอลทำสงครามศักดิ์สิทธิ์กับชาวอามาเลข^a

15 ¹ซามูเอลทูลกษัตริย์ซาอูลว่า “พระยาห์เวห์ทรงส่งข้าพเจ้ามาเจิมพระองค์เป็นกษัตริย์ของอิสราเอลประชากรของพระยาห์เวห์ บัดนี้ ขอทรงฟังพระวาจาของพระยาห์เวห์เถิด ²พระยาห์เวห์พระเจ้าจอมจักรวาลตรัสดังนี้ ‘เราจะลงโทษการกระทำของชาวอามาเลขต่อชาวอิสราเอล เพราะเขาได้ขัดขวางชาวอิสราเอลเมื่อออกมาจากอียิปต์ ³ดังนั้น จงไปโจมตีชาวอามาเลขเถิด จงทำลายล้างทุกสิ่งที่เขามีโดยสิ้นเชิง อย่าให้เหลืออะไรเลย จงฆ่าทั้งชายและหญิง เด็กและทารก โคและแพะแกะ อูฐและลา’”

⁴กษัตริย์ซาอูลทรงเรียกประชากรมาชุมนุมกันและตรวจพลที่เทลาอิม มีทหารราบจากอิสราเอลสองแสนคน และจากยูดาห์หนึ่งหมื่นคน ⁵กษัติรย์ซาอูลทรงยกทัพไปยังเมืองอามาเลข ซุ่มคอยดักอยู่ที่ท้องห้วย ⁶ซาอูลตรัสแก่ชาวเคไนต์ว่า “จงแยกไปให้พ้นจากชาวอามาเลขเถิด เราจะได้ไม่ทำลายท่านพร้อมกับเขา เพราะท่านเคยแสดงความรักมั่นคงต่อชาวอิสราเอล เมื่อเขาออกมาจากอียิปต์” ชาวเคไนต์จึงแยกตัวไปจากชาวอามาเลข

⁷กษัตริย์ซาอูลทรงปราบชาวอามาเลข ตั้งแต่เมืองอาวิลาห์ไปถึงเมืองชูร์ ซึ่งอยู่ทางตะวันออกของอียิปต์ ⁸จับอากักกษัตริย์ของชาวอามาเลขได้ทั้งเป็นและฆ่าฟันประชาชนตายสิ้น ⁹กษัตริย์ซาอูลพร้อมกับประชากรทรงไว้ชีวิตกษัตริย์อากัก ไม่ฆ่าสัตว์ดีๆ ได้แก่ แพะแกะ โค ลูกโค ลูกแพะแกะที่อ้วนพี ไม่ทำลายล้างสิ่งที่ดี แต่ทำลายล้างเพียงสิ่งที่ไม่มีประโยชน์ และไร้ค่าเท่านั้น^b

พระยาห์เวห์ทรงละทิ้งกษัตริย์ซาอูล

¹⁰พระดำรัสของพระยาห์เวห์มาถึงซามูเอลว่า ¹¹“เราเสียใจที่แต่งตั้งซาอูลขึ้นเป็นกษัตริย์ เพราะเขาหันหลังไม่ติดตามเรา ไม่ปฏิบัติตามคำสั่งของเรา” ซามูเอลรู้สึกโกรธและร้องหาพระยาห์เวห์ตลอดทั้งคืน

¹²เช้าตรู่วันรุ่งขึ้น ซามูเอลออกตามหาซาอูล มีผู้บอกซามูเอลว่า “ซาอูลไปที่เมืองคารเมล^c เพื่อสร้างอนุสาวรีย์ให้ตนเอง แล้วขากลับแวะที่เมืองกิลกาล” ¹³ซามูเอลไปพบซาอูล ซาอูลตรัสกับเขาว่า “ขอพระยาห์เวห์ทรงอวยพรท่าน ข้าพเจ้าปฏิบัติตามพระบัญชาของพระยาห์เวห์แล้ว” ¹⁴ซามูเอลทูลตอบว่า “ทำไมข้าพเจ้าจึงได้ยินเสียงแพะแกะ เสียงโคร้องเล่า” ¹⁵กษัตริย์ซาอูลทรงตอบว่า “พวกทหารยึดสัตว์เหล่านี้มาจากชาวอามาเลข เขาไว้ชีวิตแพะแกะ และโคดีที่สุด เพื่อถวายบูชาแด่พระยาห์เวห์พระเจ้าของท่าน ส่วนสิ่งของและสัตว์อื่นๆ พวกเราได้ทำลายล้างโดยสิ้นเชิงถวายแด่พระเจ้าแล้ว”

¹⁶ซามูเอลทูลตอบซาอูลว่า “พอแล้ว อย่าตรัสอะไรอีก ข้าพเจ้าจะทูลให้ทรงทราบว่า พระยาห์เวห์ตรัสอะไรกับข้าพเจ้าเมื่อคืนที่แล้ว” กษัตริย์ซาอูลตรัสว่า “บอกมาเถิด” ¹⁷ซามูเอลทูลตอบว่า “แม้พระองค์จะทรงคิดว่าไม่ทรงเป็นคนสำคัญอะไร แต่พระองค์ก็ทรงเป็นหัวหน้าของเผ่าต่างๆ ของอิสราเอล พระยาห์เวห์ทรงเจิมพระองค์ให้เป็นกษัตริย์ของอิสราเอล ¹⁸พระยาห์เวห์ทรงส่งพระองค์ไปปฏิบัติภารกิจตรัสว่า ‘จงไปทำลายล้างชาวอามาเลขคนบาปเหล่านั้นให้หมดสิ้นเถิด จงสู้รบกับเขาจนกว่าจะทำลายเขาให้หมด’ ¹⁹ทำไมพระองค์จึงไม่ทรงเชื่อฟังพระสุรเสียงของพระยาห์เวห์ ทำไมพระองค์จึงทรงเข้าไปไขว่คว้าสิ่งของที่ยึดมาได้ และทรงทำสิ่งชั่วร้ายเฉพาะพระพักตร์พระยาห์เวห์” ²⁰กษัตริย์ซาอูลทรงตอบซามูเอลว่า “ข้าพเจ้าเชื่อฟังพระบัญชาของพระยาห์เวห์แล้ว และออกไปปฏิบัติภารกิจที่พระยาห์เวห์ทรงบัญชา ข้าพเจ้านำอากักกษัตริย์ของชาวอามาเลขมา และทำลายล้างชาวอามาเลขจนหมดสิ้น ²¹แต่ประชากรเก็บแพะแกะ และโคตัวดีที่สุดที่ยึดมาได้ และจะต้องถูกฆ่าทำลายเสียนั้น นำมาที่เมืองกิลกาลเพื่อถวายเป็นบูชาแด่พระยาห์เวห์พระเจ้าของท่าน” ²²ซามูเอลก็ว่า^d

พระยาห์เวห์พอพระทัยเครื่องเผาบูชา และเครื่องบูชาอื่นๆ

เท่ากับที่พอพระทัยให้เชื่อฟังพระสุรเสียงของพระองค์หรือ

ฟังเถิด การเชื่อฟังย่อมดีกว่าการถวายบูชา

การอ่อนน้อมย่อมดีกว่าไขมันแกะ

²³การใช้เวทมนตร์คาถาเป็นบาปเหมือนการกบฏ

การไม่ยอมเชื่อฟังเป็นความผิดเหมือนการกราบไหว้รูปปฏิมา^e

เพราะพระองค์ทรงละทิ้งไม่ยอมปฏิบัติตามพระวาจาของพระยาห์เวห์ พระยาห์เวห์ก็ทรงละทิ้งไม่ให้พระองค์ทรงเป็นกษัตริย์ด้วย”

ซาอูลวอนขออภัยโทษ แต่ไม่สำเร็จ

²⁴กษัตริย์ซาอูลตรัสกับซามูเอลว่า “ข้าพเจ้าทำบาปที่ไม่ปฏิบัติตามพระบัญชาของพระยาห์เวห์และคำสั่งของท่าน เพราะข้าพเจ้าเกรงกลัวประชากร จึงทำตามคำขอร้องของเขา ²⁵บัดนี้ โปรดอภัยบาปของข้าพเจ้า และกลับไปกับข้าพเจ้าเถิด เพื่อข้าพเจ้าจะได้นมัสการพระยาห์เวห์” ²⁶แต่ซามูเอลทูลตอบกษัตริย์ซาอูลว่า “ข้าพเจ้าจะไม่กลับไปกับพระองค์ เพราะพระองค์ทรงละทิ้งไม่ยอมปฏิบัติตามพระวาจาของพระยาห์เวห์ และพระยาห์เวห์ทรงละทิ้งไม่ให้พระองค์ทรงเป็นกษัตริย์ของอิสราเอลอีกแล้ว” ²⁷ซามูเอลหันหลังจะจากไป แต่กษัตริย์ซาอูลทรงดึงชายเสื้อคลุมไว้จนฉีกขาด ²⁸ซามูเอลจึงทูลว่า “พระยาห์เวห์ทรงฉีกอาณาจักรอิสราเอลจากพระองค์ในวันนี้ไปยกให้ผู้อื่นที่ดีกว่าพระองค์” ²⁹พระผู้ทรงเป็นสิริรุ่งโรจน์ของอิสราเอลไม่ทรงมุสาหรือเปลี่ยนพระทัย พระองค์ไม่ใช่มนุษย์จึงไม่เปลี่ยนพระทัย^{f 30}ซาอูลตรัสว่า “ข้าพเจ้าทำบาปไปแล้ว ขอท่านให้เกียรติแก่ข้าพเจ้าต่อหน้าบรรดาผู้อาวุโสของอิสราเอล และต่อหน้าประชากรทั้งปวงเถิด จงกลับไปกับข้าพเจ้า ข้าพเจ้าจะได้นมัสการพระยาห์เวห์พระเจ้าของท่าน”^{g 31}ซามูเอลจึงกลับไปกับกษัตริย์ซาอูล และซาอูลก็ทรงนมัสการพระยาห์เวห์

กษัตริย์อากักทรงถูกประหารชีวิต ซามูเอลกลับบ้าน

³²ซามูเอลสั่งว่า “จงไปนำอากักกษัตริย์ของชาวอามาเลขมาที่นี่” กษัตริย์อากักทรงเข้ามาหาเขาอย่างมั่นพระทัย เพราะทรงคิดว่า “ความตายที่น่าขมขื่นผ่านพ้นไปแล้ว”^{h 33}แต่ซามูเอลกล่าวว่า

“ดาบของท่านทำให้บรรดาแม่ต้องสูญเสียลูกไปฉันใด

                    มารดาของท่านก็จะสูญเสียลูกท่ามกลางหญิงทั้งหลายฉันนั้น”

แล้วซามูเอลก็ฟันⁱกษัตริย์อากักเฉพาะพระพักตร์พระยาห์เวห์ที่เมืองกิลกาล

³⁴ซามูเอลออกเดินทางไปที่เมืองรามาห์ ส่วนกษัตริย์ซาอูลก็เสด็จกลับไปบ้านที่เมืองกิเบอาห์ของซาอูล ³⁵ซามูเอลไม่ได้พบกษัตริย์ซาอูลอีกเลยตราบเท่าที่มีชีวิตอยู่^j ซามูเอลรู้สึกเป็นทุกข์ใจถึงกษัตริย์ซาอูล เพราะพระยาห์เวห์ทรงเสียพระทัยที่ทรงแต่งตั้งซาอูลขึ้นเป็นกษัตริย์ของอิสราเอล

15 a บทที่ 15 ไม่กล่าวถึงเรื่องที่พระยาห์เวห์ทรงละทิ้งกษัตริย์ซาอูลแล้ว (13:8-15) ข้อความเรื่องนี้แม้จะประณามซาอูลเป็นการส่วนตัว แต่ก็มิได้ประณามระบอบกษัตริย์ปกครองในตัวเอง เพียงแต่เน้นความขัดแย้งกันระหว่างเหตุผลทางการเมืองกับข้อเรียกร้องของพระยาห์เวห์ในระบอบกษัตริย์ปกครองของอิสราเอล ดังที่เห็นได้ในการขัดแย้งระหว่างกษัตริย์และประกาศก (ซาอูลกับซามูเอล อาหับกับเอลียาห์ เฮเซคียาห์กับอิสยาห์ เศเดคียาห์กับเยเรมีย์)

^b “ไม่มีประโยชน์และไร้ค่า” แปลตามฉบับแปลโบราณ ต้นฉบับภาษาฮีบรูไม่ชัดเจน กษัตริย์ซาอูลและประชากรอิสราเอลไม่ได้ทำลายล้างสิ่งมีชีวิตทั้งสิ้นถวายแด่พระยาห์เวห์ตามพระบัญชา การที่ประชากรไม่ฆ่าสัตว์ที่ดีๆ อาจเป็นเพราะต้องการยึดมาเป็นกรรมสิทธิ์ ส่วนซาอูลทรงอ้างว่า ประชากรทำเช่นนี้เพราะต้องการถวายสัตว์เหล่านั้นเป็นเครื่องบูชาแด่พระองค์ในภายหลัง (ข้อ 15) ถ้าเป็นเช่นนี้ ซาอูลก็ทรงมีเจตนาดี แต่ก็เป็นเรื่องเศร้าที่ซาอูลทรงทำเช่นนี้เพื่อรับเกียรติจากประชากรแทนที่จะถวายเกียรติแด่พระยาห์เวห์ โดยปฏิบัติตามพระบัญชาเท่านั้น กษัตริย์ซาอูลทรงพยายามประนีประนอมระหว่างพระยาห์เวห์ผู้ทรงเลือกสรรพระองค์กับประชากรซึ่งยอมรับพระองค์เป็นกษัตริย์ กษัตริย์ซาอูลไม่ทรงแสดงพระองค์ว่าทรงรับใช้พระยาห์เวห์แต่พระองค์เดียว

^c “คารเมล” เป็นเมืองทางใต้ของเมืองเฮโบรน (ดู 25:2ฯ) ปัจจุบันคือเมือง Kermel ตั้งอยู่ระหว่างทางที่ซาอูลเสด็จกลับจากแคว้นเนเกบไปเมืองกิลกาล

^d ซามูเอลไม่ได้ประณามการถวายเครื่องบูชาโดยทั่วไป แต่ต้องการสอนว่า การเชื่อฟังพระบัญชาเป็นที่พอพระทัยมากกว่าการถวายเครื่องบูชาภายนอก การทำพิธีถวายบูชาภายนอกโดยที่พระเจ้าไม่ทรงประสงค์ นับว่าเป็นการถวายเกียรติแก่สิ่งที่ไม่ใช่พระเจ้า เป็นการทรยศต่อพระเจ้าและกราบไหว้รูปเคารพ ซึ่งเป็นการกระทำที่ผูกพันกับเวทมนตร์คาถาและกราบไหว้รูปเคารพ (teraphim) ที่คนโบราณคิดว่าคุ้มครองบ้านเรือนและที่ดิน (ปฐก 31:19, 30ฯ; 1 ซมอ 19:13)

^e “ความผิดเหมือนการกราบไหว้รูปเคารพ” แปลตามตัวอักษรว่า “ความว่างเปล่าและเทราฟิม”

^f ข้อนี้เป็นคำอธิบายที่ยกมาจาก กดว 23:19

^g ไม่มีพยานรู้เห็นการสนทนาระหว่างซามูเอลกับกษัตริย์ซาอูล ดังนั้น การที่พระเจ้าทรงละทิ้งกษัตริย์ซาอูลจึงยังไม่มีผลในทันที (เพราะกษัตริย์ได้สารภาพความผิดของตน) ซามูเอลยอมสนับสนุนอำนาจของซาอูล โดยตามเสด็จไปสักการสถานตามปกติเหมือนกับไม่มีอะไรเกิดขึ้น

^h “อย่างมั่นพระทัย…ผ่านพ้นไปแล้ว” ต้นฉบับภาษาฮีบรูมีความหมายไม่ชัดเจน ต้นฉบับภาษากรีกว่า “พระวรกายสั่นด้วยความกลัว…ความตายช่างขมขื่น”

ⁱ “พ้น” แปลตามตัวอักษรว่า “หั่นเป็นชิ้นๆ” ซามูเอลประหารชีวิตกษัตริย์อากักเพื่อปฏิบัติตามพระบัญชาของพระยาห์เวห์ด้วยตนเอง

^j แต่กษัตริย์ซาอูลจะทรงพบซามูเอลอีกใน 19:22-24 ซึ่งเล่าเรื่องตามธรรมประเพณีอีกสายหนึ่ง